Güneydoğu Anadolu'da Gezilecek Yerler

Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Türkiye'nin en güneydoğusunda yer alır. Coğrafi olarak Orta Doğu, Akdeniz ve Mezopotamya bölgelerinin kesişim noktasında bulunur. Bölge; Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak illerini kapsar.

Bölgede, Toros Dağları'nın uzantıları ve Fırat-Dicle nehirleri egemendir. Ovaları az olan engebeli bir arazi yapısına sahiptir. Bölgenin iklimi, karasal iklimin etkisi altındadır. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı geçer.

Güneydoğu Anadolu'nun Gezilecek En İyi Yerleri

Tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapan bölge, zengin bir kültürel mirasa ve mozaik yapıya sahiptir. Günümüzde halen geleneksel kültürün izleri görülebilir. Bölge insanı misafirperverliği ile ünlüdür.

Gaziantep Oyun ve Oyuncak Müzesi 2005 yılında Sunay ve Belgin Akın tarafından İstanbul’un Kadıköy ilçesinde kurulan İstanbul Oyuncak Müzesi, ülkemizin ilk oyuncak müzesi olma unvanına sahip.

Gaziantep Zooloji ve Doğa Müzesi Ülkemizin ilk zooloji müzesinin Gaziantep’te bulunduğunu biliyor muydunuz. Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’nin Burç Ormanları’nın içindeki yaklaşık bin dönümlük bir alana kurduğu Doğal Hayatı Koruma Alanı ve Hayvanat Bahçesi, aynı zamanda Gaziantep Zooloji ve Doğa Müzesi’ne de ev sahipliği yapıyor.

Zeugma Mozaik Müzesi Ziyarete açıldığı 2011 yılında dünyanın en büyük mozaik müzesi olma unvanını taşıyan Zeugma Mozaik Müzesi, ünü uluslararası çapta yayılmış bir müze.

Yesemek Açık Hava Müzesi Gaziantep’in Islahiye ilçesine bağlı Yesemek Mahallesi sınırlar içinde bulunan Yesemek Açık Hava Müzesi, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne de girmeye hak kazanan tarihi miraslarımızdan biri.

Rumkale Gaziantep’in Yavuzeli ilçesine bağlı Kasaba Mahallesi’nin sınırları içinde bulunan Rumkale, Fırat Nehri ile artık var olmayan Merzimen Çayı’nın buluştuğu noktadaki bir tepenin üzerine kurulmuş.

Gaziantep Botanik Bahçesi Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından 2009 yılında kurulan Gaziantep Botanik Bahçesi, kentte türünün ilk örneği olarak ziyaretçilerini ağırlamaya başladı.

Gaziantep Arkeoloji Müzesi Şehitkamil ilçesi sınırları içinde bulunan Gaziantep Arkeoloji Müzesi, kentin en köklü ve ünlü müzelerinden biri.

Zeugma Antik Kenti Gaziantep’in Nizip ilçesinin sınırları içinde kalan Zeugma Antik Kenti, yedi tepe üzerine ve yaklaşık yirmi bir dekarlık bir alana inşa edilmiş görkemli bir şehir.

Ali İhsan Göğüş Müzesi ve Gaziantep Araştırmaları Merkezi Gaziantep’in Şahinbey ilçesine bağlı Bey Mahallesi, kentin tarihi, kültürel, sosyal ve mimari atmosferini daha yakından hissedebilmek için ziyaret edebileceğiniz en ideal adreslerden biri.

Gaziantep Atatürk Anı Müzesi Hepimizin bildiği üzere Gaziantep, Milli Mücadele tarihimizde çok önemli bir rol oynayan ve gösterdiği kahramanca direniş sayesinde Gazi unvanını kazanan bir kent.

Kurtuluş Camii Gaziantep’in Şahinbey ilçesine bağlı Tepebaşı Mahallesi’nin sınırları içinde bulunan Kurtuluş Camii, kentin en görkemli ve eski camilerinden biri.

Bey Mahallesi Bugüne dek nice filmin ve dizinin çekimlerine de ev sahipliği yapmış olan Gaziantep sokaklarının hakikaten farklı ve çok etkileyici bir ruhu var.

Gaziantep 25 Aralık Panorama Müzesi Gaziantep, Kurtuluş Savaşı sırasında gösterdiği kahramanca direniş sayesinde Gazi unvanını kazanan, Milli Mücadele tarihinde çok önemli yer tutan bir kentimiz.

Bayazhan Gaziantep Kent Müzesi Gaziantep binlerce yıllık tarihi geçmişi ardında bırakmış, gerek tarihi ve kültürel gerek sanatsal ve mimari açıdan birbirinden değerli miraslara ev sahipliği yapan bir kent.

Gaziantep Tarihi Gümrük Han (Yaşayan Müze) Birçoğumuzun aklına Gaziantep seyahati dendiğinde ilk olarak kentin dünyaca ünlü mutfağını keşfetmek gelir ama aslında bu şehir çok zengin bir tarihi mirasa da ev sahipliği yapıyor.

Tarihi Naib Hamamı Ülkemizde hâlen yaşatılan hamam kültürünün tarihçesi asırlar öncesine kadar uzanıyor. Osmanlı Devleti’nde de çok önemli bir yere sahip olduğunu bildiğimiz hamam kültürü, günümüzde özellikle bazı kentlerin sosyal ve kültürel belleğinin önemli bir parçasını oluşturuyor.

Gaziantep Hamam Müzesi Bizim ülkemizde hamam kültürü asırlar öncesine kadar uzanan, çok köklü bir tarihi geçmişe sahip. Hatta bildiğiniz üzere, günümüzde de ülkemizin birçok farklı şehrinde hamam kültürü hâlen yaşatılıyor.

Bakırcılar Çarşısı Gaziantep tarihi mirası, doğal güzellikleri ve mutfağı ile ziyaretçilerini kendine hayran bırakmayı başaran kentlerimizden biri.

Gaziantep Kalesi Ülkemizde hâlen ayakta olan tarihi kalelerin en güzel örneklerinden birini oluşturan Gaziantep Kalesi, kentin merkezini oluşturan Şahinbey ilçesi sınırları içinde, bir tepeye inşa edilmiş.

Zincirli Bedesten Farsça kökenli bir kelime olan bedesten, içinde genellikle silah, mücevher, baharat ve kumaş gibi ürünlerin satışının yapıldığı, üzeri örtülü çarşı anlamına geliyor.

Şahinbey Milli Mücadele Müzesi Gaziantep’in Şahinbey ilçesine bağlı Suyabatmaz Mahallesi’nin sınırları içinde bulunan Şahinbey Milli Mücadele Müzesi, hem kentin hem de ülkemizin en etkileyici müzelerinden biri.

Diyarbakır Ulu Camii Diyarbakır Ulu Camii, şehrin merkez ilçesi olan Sur’da yer alır. Bugün Ulu Cami’nin olduğu yerde Mar Toma adında bir kilise olduğu bilinir ancak kilisenin mimari yapısıyla ilgili detaylı bilgi bulunmamaktadır.

Bırkleyn Mağaraları Bırkleyn Mağaraları, Diyarbakır’ın merkezine 90 kilometre kadar uzaklıkta, Lice ilçesinin Abalı köyü yakınlarında bulunur.

Mardin Müzesi Mardin Merkez’de bulunan Mardin Müzesi, bölgenin tarihi ve kültürel güzelliklerini sergileyen çok önemli bir merkez.

Midyat Mağaraları Mardin’in Midyat ilçesinde bulunan Midyat Mağaraları, bu toprakların yalnızca tarihi ve kültürüyle değil aynı zamanda büyüleyici doğasıyla da ne kadar büyük bir önem taşıdığını gözler önüne seriyor.

Midyat Konuk Evi Mardin’in Midyat ilçesinde bulunan ve Midyat Kaymakamlığı tarafından turizme kazandırılan üç katlı Midyat Konuk Evi, bölgeyi ziyaret ettiğiniz zaman seyahat planınıza mutlaka eklemeniz gereken destinasyonlardan bir tanesi.

Eski Mardin Mardin’in ruhunu ve atmosferini gerçek anlamda deneyimleyebilmek için Eski Mardin’e gitmek gerekiyor.

Kasımiye Medresesi Rotanızı Nusaybin’e doğru çevirdiğinizde, Mardin Stadyumu’nu geçtikten sonra sizi dimdik ayakta duran Kasımiye Medresesi karşılıyor.

Deyrulzafaran Manastırı Mardin’in Artuklu ilçesinde bulunan Deyrulzafaran Manastırı, Mardin Ovası’nı kucaklayan konumu ile sizleri etkileyecek bir tarih abidesi olarak kabul ediliyor.

Mardin Kalesi “Kartal Yuvası” ismiyle de bilinen Mardin Kalesi, Mardin Merkez’de bulunuyor. 970 yılında  yaptırılmış olan kale, bin yıldan fazla süredir bu topraklarda bulunuyor.

Mor Gabriel Manastırı Mardin’in Midyat ilçesinde bulunan Mor Gabriel Manastırı, Süryaniler için çok büyük bir öneme sahip olan bir din merkezi olarak biliniyor.

Tek Tek Dağları Milli Parkı Tek Tek Dağları Milli Parkı, Şanlıurfa’nın Harran ilçesinde 19.335 hektarlık bir alana yayılıyor. İçerisinde yeraltı şehirleri, antik kentler, manastırlar, mağaralar ve kiliseler bulunan milli park aynı zamanda arkeolojik sit alanlarına da ev sahipliği yapıyor.

Göbeklitepe Şanlıurfa il merkezine 18 kilometre uzaklıkta yer alan Göbeklitepe Arkeolojik Alanı, on iki bin yıllık köklü geçmişi sayesinde dünyanın bilinen en eski yapılar topluluğu olarak arkeoloji tarihine geçti.

Surp Giragos Ermeni Kilisesi Surp Giragos Ermeni Kilisesi (ya da Aziz Kyriakos Kilisesi), Diyarbakır’ın Sur ilçesinde yer alır. Ünlü Dört Ayaklı Minare’nin bir üst sokağında bulunan kilise, 1518 yılında inşa edilmiştir.

On Gözlü Köprü (Dicle Köprüsü) Dicle Köprüsü olarak da bilinen ancak On Gözlü Köprü adı daha da bi’ havalı olan köprü, Diyarbakır’ın Sur ilçesi sınırları içinde yer alır.

Saint George Kilisesi Saint George Kilisesi, Diyarbakır’ın Sur ilçesi sınırlarında İçkale olarak anılan bölgede yer alır. Bu yapı aynı zamanda Kara Papaz Kilisesi olarak da anılır.

Hasan Paşa Hanı Hasan Paşa Hanı, Diyarbakır’ın Sur ilçesi sınırları içinde yer alıyor. Diyarbakır’a gelen turistlerin en yoğun ziyaret ettiği mekânlardan olan Hasan Paşa Hanı, 1573 senesinde Osmanlı’da valilik görevinde bulunan Vezirzade Hasan Paşa tarafından yaptırılmıştır.

Diyarbakır Zinciriye Medresesi Zinciriye Medresesi, Diyarbakır’ın Sur ilçesinde yer alır. Diyarbakır Ulu Cami’nin bir parçası olan medrese, caminin güneybatısında kalır.

Çermik Kaplıcaları Çermik Kaplıcaları, Diyarbakır’ın merkezine 87 kilometre kadar uzaklıkta bulunan Çermik ilçesi sınırları içindedir.

Malabadi Köprüsü Malabadi Köprüsü, Diyarbakır’ın merkez ilçesi Sur’a 98 kilometre kadar uzaklıkta bulunan Silvan ilçesi sınırlarındadır.

Cahit Sıtkı Tarancı Müzesi Cahit Sıtkı Tarancı Müzesi, Diyarbakır’ın Sur ilçesi sınırları içinde yer alır. Ulu Camii'nin arka sokağında bulunan müze, bir diğer Diyarbakırlı şair olan Ahmed Arif için hazırlanan Ahmed Arif Edebiyat Müzesi’nin bitişiğindedir.

Ahmed Arif Edebiyat Müzesi Ahmed Arif Edebiyat Müzesi, Diyarbakır’ın Sur ilçesinde yer alır. Ulu Camii’nin arka sokağında kalan müze, Diyarbakırlı bir başka şairimiz Cahit Sıtkı için yapılmış olan Cahit Sıtkı Tarancı Müzesi’nin bitişiğindedir.

Ziya Gökalp Müzesi Ziya Gökalp Müzesi, Diyarbakır’da Sur ilçesi sınırları içinde yer alır. Sosyolog, siyasetçi, şair ve yazar Ziya Gökalp’in 1867 senesinde doğduğu ev, 1806’da inşa edilmiştir.

Behram Paşa Camii Behram Paşa Camii, Diyarbakır’ın Sur ilçesi sınırları içinde yer alır. Diyarbakır Surları’nın Mardin Kapısı yakınlarında bulunan yapıdan Mimar Sinan’ın hayatı ve eserlerinin anlatıldığı Tuhfetül Mimarin adlı eserde bahsedildiğinden, bu cami bir Mimar Sinan eseri olarak kabul edilir.

Meryem Ana Süryani Kilisesi (Mor Yakup Kilisesi) Meryem Ana Süryani Kilisesi, Diyarbakır’ın Sur ilçesinde yer alır. Ortodoks Süryanilere ait bu kilise, aynı zamanda Mor Yakup Kilisesi adıyla bilinir.

Hazreti Süleyman Camii Hazreti Süleyman Camii (ya da diğer isimleriyle Nâsıriyye Camii, Murteza Paşa Camii, Meşhed Camii veya Kale Camii) Diyarbakır’ın Sur ilçesi sınırları içinde yer alır.

Cemil Paşa Konağı Cemil Paşa Konağı, Diyarbakır’ın Sur ilçesinde, tarihi Suriçi bölgesinde yer alır. Osmanlı Devleti zamanında valilik görevinde bulunan Cemil Paşa’nın yaptırdığı konağın inşaatı 1887 yılında başlamış ve yaklaşık bir yıl içinde tamamlanmış.

Dengbej Evi Diyarbakır’ın Sur ilçesinin tarihi merkezinde yer alan Dengbej Evi, Kürtçe sözlü edebiyat ürünlerinden stranları dinleyebileceğiniz bir mekân.

Sülüklü Han Sülüklü Han ya da diğer adıyla Kazancılar Hanı, Diyarbakır’ın Sur ilçesinde yer alır. Diyarbakır’da bulunan yapılarda sıklıkla kullanılan bazalt taşıyla inşa edilmiş olan Sülüklü Han, Hanilioğlu Mahmut Çelebi ve kız kardeşi Atike Hatun tarafından 1683 yılında yaptırılmıştır.

İskender Paşa Konağı İskender Paşa Konağı, Diyarbakır’ın Sur ilçesi sınırlarında yer alır. Diyarbakır’da kahvaltı denince adı çok sık anılan Hasan Paşa Hanı’nın yanı sıra İskender Paşa Konağı da tercih edilebilecek kahvaltı mekânlarından biri olarak karşımıza çıkıyor.

Şeyh Mutahhar Camii (Dört Ayaklı Minare) Şeyh Mutahhar Camii (ya da diğer isimleriyle Şeyh Mattar Camii, Dört Ayaklı Minare, Kasım Bey Camii veya Kasım Padişah Camii), Diyarbakır’ın Sur ilçesi sınırlarında yer alır.

Mesudiye Medresesi Mesudiye Medresesi, Diyarbakır’ın Sur ilçesinde yer alır. Diyarbakır Ulu Cami’nin bir parçası olan medrese, cami avlusunun kuzeydoğusunda kalır.

Hevsel Bahçeleri 8000 yıllık bir geçmişe sahip olan Hevsel Bahçeleri, Diyarbakır’ın Sur ilçesi sınırları içinde ve Dicle Nehri’nin kıyısında yer alır.

Soğmatar Antik Kenti Soğmatar Antik Kenti, Şanlıurfa’nın Harran ilçesi sınırları içinde kalır ve Harran merkeze 51 kilometre uzaklıktadır.

Han El-Ba’rur Kervansarayı Han El-Ba’rur Kervansarayı, Şanlıurfa’nın Harran ilçesinde, merkeze yaklaşık 26 kilometre uzaklıkta olan Göktaş Köyü içinde yer alır.

Takoran Vadisi Takoran Vadisi, Şanlıurfa’nın Siverek ilçesindedir. Vadinin başlangıç noktası Mezra Mahallesi. Buradan başlayan vadi, Adıyaman’ın Gerger ilçesine kadar devam ediyor.

Çatak Mesire Alanı Çatak Mesire Alanı, Şanlıurfa’nın Bozova ilçesi sınırlarında yer alıyor. Atatürk Barajı’nın oluşturduğu göl kıyısına kurulan Çatak Mesire Alanı, berrak suyu ve alana özel getirilmiş kumuyla güney sahillerini andırıyor.

Şuayb Antik Kenti Harran’a 36 kilometre uzaklıkta olan Şuayb Antik Kenti, Harran ilçesinde yer alan Tek Tek Dağları Milli Parkı’nın da bir parçasıdır.

Bazda Mağaraları Şanlıurfa’nın Harran ilçesi sınırları içinde bulunan Bazda Mağaraları Harran merkezine 19 kilometre uzaklıkta yer alıyor.

Tarihi Harran Üniversitesi Tarihi Harran Üniversitesi, dünyanın ilk üniversitesi olarak anılır. Harran Ören Yeri içerisinde yer alan Tarihi Harran Üniversitesi’nden günümüze çok fazla kalıntı ulaşmamış.

Harran Kümbet Evleri Harran Kümbet Evleri, renkleriyle ve şekilleriyle coğrafyanın bir parçası haline gelmiş yapılar. Bölgedeki tuğlalar kullanılarak inşa edilen evlerin 150-200 yıllık bir geçmişi var.

Birecik Kelaynak Üretme İstasyonu Birecik Kelaynak Üretme İstasyonu, adından da anlaşılacağı üzere Şanlıurfa’nın Birecik ilçesi içinde, Fırat Nehri kıyısında yer alır.

Savaşan Köyü Savaşan Köyü, Şanlıurfa’nın Halfeti ilçesine bağlı bir köydür. Fırat Nehri üzerine Birecik Barajı’nın yapılmasıyla birlikte sular altında kalan yerlerden biri de Savaşan Köyü.

Germuş Kilisesi Germuş Kilisesi ya da Surp Asdvadzadzin Kilisesi, Şanlıurfa’nın Haliliye ilçesi sınırları içinde yer alır.

Deyr Yakup (Yakup Manastırı) Deyr Yakup ya da diğer adıyla Yakup Manastırı, Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesinde yer alır. Dağlar üzerinde bulunan bu tarihi kalıntılar, halk arasında aynı zamanda Nemrut’un Tahtı olarak da anılır.

Şanlıurfa Mutfak Müzesi Şanlıurfa Mutfak Müzesi, Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesi sınırları içinde yer alır. 2008 yılında Şanlıurfa Belediyesi tarafından satın alınan Hacıbanlar Evi restore edilmiş ve bugünkü Şanlıurfa Mutfak Müzesi halini almıştır.

Urfa Kent Müzesi Urfa Kent Müzesi, Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesi sınırları içerisinde yer alır. Balıklıgöl’e 20-25 dakika yürüme mesafesindedir.

Selahaddin Eyyubi Camii (Aziz Johannes Prodromos Addai Kilisesi) Selahaddin Eyyubi Camii ya da eski adıyla Aziz Johannes Prodromos Addai Kilisesi Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesinde yer alır.

Fırfırlı Cami (On İki Havari Kilisesi) Fırfırlı Cami ya da eski kayıtlardaki adıyla On İki Havari Kilisesi, Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesinde yer alır.

Şanlıurfa Tarihi Kapalı Çarşı Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesi içinde yer alan ve Tarihi Kapalı Çarşı olarak adlandırılan çarşı, aslında Balıklıgöl etrafına yayılmış birden fazla çarşıdan oluşuyor.

Hazreti Eyyüp Sabır Makamı ve Camisi Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesi sınırları içerisinde yer alan Hazreti Eyyüp Sabır Makamı ve Camisi, Şanlıurfa inanç turizmi açısından önemli bir duraktır.

Aynzeliha Gölü Balıklıgöl’ün hikayesini anlatmıştık. Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesinde yer alan Aynzeliha Gölü de Balıklıgöl’ün (Halil ür-Rahman Gölü) bitişiğinde bulunuyor.

Rizvaniye Camii Rizvaniye Camii, Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesinde yer alır. Balıklıgöl’ün kenarında konuşlu caminin banisi Osmanlı Devleti’nin Rakka valisi olarak görev yapan Rıdvan Ahmet Paşa’dır.

Şanlıurfa Kalesi Günümüzde Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesi sınırları içinde yer alan Şanlıurfa Kalesi, Dambak Tepesi üzerinde bulunur.

Mevlid-i Halil Külliyesi Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesinde yer alan Mevlid-i Halil Külliyesi, Hz. İbrahim Mağarası ve Mevlid-i Halil (Dergâh) Camii mekânlarını içerir.

Haleplibahçe Mozaik Müzesi Haleplibahçe Mozaik Müzesi, Eyyübiye ilçesinde bulunan Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nin karşısında yer alır.

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi Şanlıurfa Müzesi olarak da anılan Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi, Eyyübiye ilçesinde yer alır. Bugünkü binası 2015 yılında hizmete açılan Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nin hikâyesi, aslında 1948 yılında Atatürk İlkokulu’nda başlamış.

Balıklıgöl Şanlıurfa’nın simgesi haline gelmiş olan Balıklıgöl, şehrin Eyyübiye ilçesinde yer alıyor. Kadim ve kutsal kaynaklarda adı geçen Balıklıgöl, İbrahim peygamberin ateşe atıldığı yer olarak bilinir.

Diyarbakır Arkeoloji Müzesi Diyarbakır Arkeoloji Müzesi, Diyarbakır’ın Sur ilçesi sınırları içinde bulunur. Öncelikle 1934 senesinde Zinciriye Medresesi içinde faaliyete geçen müze, 1985’e gelindiğinde günümüzdeki yerine taşınmıştır.

Halfeti Yaklaşık üç bin yıllık köklü bir geçmişe sahip olan Halfeti, Şanlıurfa’nın turistik ve tarihi anlamda en çok ilgi gören ilçelerinden biri.

Nemrut Dağı Türkiye’de pek çok tarihi ve doğal güzellik bulunmaktadır. Unesco Dünya Mirası Listesi’ne girmeye hak kazanan eserler arasında Nemrut Dağı da bulunmaktadır.

Keçi Burcu Diyarbakır Surları üzerindeki en eski ve en büyük burç olan Keçi Burcu, şehrin Sur ilçesi sınırları içinde yer alır.

Diyarbakır Surları Diyarbakır’ın simgesi haline gelmiş ve bulunduğu ilçeye adını vermiş olan Diyarbakır Surları, toplam 5 kilometre uzunluğa sahiptir.

Halil-Ür Rahman Camii Halil ür-Rahman Camii, Şanlıurfa şehrinin Eyyübiye ilçesinde yer alan Balıklıgöl'ün bir köşesinde bulunur.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi Hakkında

Güneydoğu’da gezilecek yerler hakkında bilgi vermeye geçmeden önce Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin özellikleri ile ilgili bazı önemli noktalara değinelim. Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Türkiye’nin coğrafi bölgeleri arasında yüzölçümü açısından bakıldığında en küçük bölgesidir. 8.576.391 kişilik bir nüfusa sahip olan Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin kuzeyi Güneydoğu Toroslarca yay biçiminde kesilir, güney tarafında ise Irak ve Suriye sınırları vardır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki iller Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Kilis, Siirt, Adıyaman, Mardin, Batman ve Şırnak’tır.

Türkiye’nin en düz arazilerinin bulunduğu Güneydoğu Anadolu Bölgesi yazları en yüksek sıcaklıkların görüldüğü bölgedir. Bu da Güneydoğu Anadolu Bölgesi gezilecek yerler için ziyaret planlamalarınızı yaz aylarına yapmamak daha makul demek oluyor. Buharlaşmanın da yüksek oranda gerçekleştiği bölgenin bu sebeple kuru bir havası var.

Ova ve platoların yoğun görüldüğü bölgede tarım ve hayvancılık önemli bir geçim kaynağıdır. Bilhassa tarım açısından ehemmiyetli bir proje olan Atatürk Barajı Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alır. Antep fıstığı, pamuk ve tütün burada öne çıkan tarım ürünlerindendir.

Güneydoğu Anadolu'daki Tarihi Yerler

Güneydoğu Anadolu Bölgesi, tarihin derinliklerine uzanan bir geçmişe sahiptir. Bölgedeki en önemli tarihi yerlerden biri, dünyanın bilinen en eski tapınağı olarak kabul edilen Göbeklitepe'dir. MÖ 10 bin yılına tarihlendirilen Göbeklitepe, avcı-toplayıcı toplulukların inşa ettiği dikili taşlar ve hayvan figürleriyle bezeli tapınaklardan oluşmaktadır. Bölgenin bir diğer önemli arkeolojik alanı, Kommagene Krallığı'na ait Nemrut Dağı'dır. Dağın zirvesinde kralın heykelleri ve tanrı heykelleri yer alan devasa bir tapınak kompleksi bulunmaktadır. Ayrıca Karakuş Tümülüsü, dünyanın en büyük tümülüs mezarlarından biridir ve MÖ 2. binyıla tarihlenmektedir. Güneydoğu Anadolu'nun eşsiz tarihi, bölgeyi ziyaret edenler için büyük bir cazibe merkezidir.

Güneydoğu'daki Doğal Güzellikler

Güneydoğu Anadolu bölgesi, doğal güzellikler bakımından oldukça zengindir. Özellikle Fırat ve Dicle nehirleri boyunca uzanan vadiler, bölgeyi benzersiz kılan pek çok doğa harikası barındırır.

Bunlardan biri, Şanlıurfa'nın Halfeti ilçesinde yer alan Birecik Şelalesi'dir. Fırat Nehri üzerinde oluşan bu şelale, 15 metre yüksekliği ile hayranlık uyandırır. Aynı zamanda, etrafındaki yemyeşil bitki örtüsüyle adeta bir cennet köşesini andırır.

Bölgenin saklı hazinelerinden biri de yeraltından akan nehirlerdir. Özellikke Midyat'ta bulunan yeraltı nehirleri, mağara ve tünellerden akan sularıyla ziyaretçileri büyüler. Bu suların kireçtaşı kayaların oyduğu doğal yapılar içinden aktığı görülmeye değer.

Güneydoğu Anadolu'da keşfedilmeyi bekleyen nice doğa harikaları olduğu şüphesiz. Bu eşsiz coğrafyanın sunduğu doğal güzellikler, ziyaretçilerine unutulmaz anlar yaşatır.

Güneydoğu Anadolu'nun Kültürel Değerleri

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin kültürel değerleri oldukça zengin ve çeşitlidir. Özellikle yöreye has yemek kültürü, el sanatları, yerel kıyafetler ile gelenek ve görenekleri bu bölgeyi diğerlerinden ayırır.

Güneydoğu Yemek Kültürü

Güneydoğu mutfağı, bölgenin iklimi ve coğrafyasına bağlı olarak şekillenmiştir. Bölgede yetişen sebze ve meyveler ile et ürünleri yemeklerde sıkça kullanılır. Ciğer, isot, içli köfte, lahmacun, kebabı ve çiğ köfte bu bölgenin vazgeçilmez lezzetleri arasındadır. Ayrıca bulgur ve baharatlar da yemeklerin temel malzemelerindendir.

Güneydoğu El Sanatları

Bölgede yüzyıllardır süregelen el sanatları kültürü hala canlılığını korumaktadır. Bakırcılık, çinicilik, semercilik, kilim ve halı dokumacılığı öne çıkan el sanatlarıdır. Bakır işlemeciliği Gaziantep'te, çini ve çömlekçilik Şanlıurfa'da yaygındır. Kilimler renk ve desen zenginliği ile ünlüdür.

Güneydoğu Yerel Kıyafetleri

Güneydoğu Anadolu bölgesinde yerel kıyafetler hem erkekler hem de kadınlar arasında yaygın bir şekilde giyilmektedir. Erkekler şalvar, yelek, şapka ve kuşaktan oluşan geleneksel kıyafetleri tercih eder. Kadınlar ise renkli, süslü şalvarlar, bol mintanlı gömlekler ve örtüler giyer.

Güneydoğu Gelenekleri ve Görenekleri

Bölgede güçlü akrabalık bağları ve misafirperverlik geleneği hakimdir. Düğünler renkli kına geceleri ve eğlenceli barışma törenleri ile kutlanır. Ayrıca geleneksel halk oyunları ve müzik de bölge kültüründe önemli bir yer tutmaktadır.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki Şehirler

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde gezilebilecek birçok güzel şehir bulunmaktadır. Özellikle Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin ve Gaziantep bu bölgenin öne çıkan şehirleri arasında yer alır.

Diyarbakır tarihi surları, camileri ve çarşılarıyla ünlü bir şehirdir. UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan Diyarbakır surları, şehrin en önemli simgelerinden biridir. Ayrıca Ulu Cami, İçkale, Deliler Hanı ve Gazi Köşkü mutlaka ziyaret edilmesi gereken yerler arasındadır.

Şanlıurfa ise yine tarihi dokusuyla ön plana çıkan bir şehirdir. Balıklıgöl, Dergah Camii ve Göbeklitepe Şanlıurfa'nın vazgeçilmezleri arasındadır. Ayrıca baklavasıyla da ünlüdür.

Mardin taş mimarisi, dar sokakları ve renkli yapılarıyla büyüleyici bir şehirdir. Tarihi bir kültür merkezi olan Mardin'de mutlaka ziyaret edilmesi gereken yerler arasında Zinciriye Medresesi, Kasımiye Medresesi, Sakıp Sabancı Mardin Kent Müzesi ve Deyrülzafaran Manastırı bulunmaktadır.

Gaziantep ise özellikle mutfağı ve baklavasıyla ön plana çıkmaktadır. Tarihi bir ticaret merkezi olan şehirde gezilip görülmesi gereken yerler arasında Gaziantep Kalesi, Gaziantep Müzesi, Hasan Süzer Etnografya Müzesi ve Zeugma Mozaik Müzesi sayılabilir.

Güneydoğu Anadolu Mutfağı

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin mutfağı, bölgenin kültürel çeşitliliğini ve zenginliğini yansıtan lezzetlerle doludur. Bölgede yaşayan Kürtler, Araplar ve Türkmenler'in yöresel yemekleri bölgenin gastronomik kimliğini oluşturur.

Bölgenin en meşhur yemekleri arasında kebap çeşitleri, özellikle de ciğer kebabı, sayılır. Ciğer kebabı genellikle ince bulgur pilavı ile birlikte servis edilir. İçli köfte ve sulu yemekler de Güneydoğu mutfağının vazgeçilmezleri arasındadır. Kaburga Dolması, Meftune ve Sırın bölgeye has lezzetlerdir.

Tatlı çeşitleri bakımından da oldukça zengindir bölge. Künefe, Kadayıf Dolması, Kabak Tatlısı ve Zerde en bilinen tatlılardandır.

Bölgenin en önemli içecekleri arasında şerbetler sayılabilir. Şerbetler, meyve suyu, şeker ve baharatların kaynatılmasıyla hazırlanır. En yaygın şerbet çeşitleri vişne, nar ve limon şerbetidir. Ayrıca Türk kahvesi de Güneydoğu'da vazgeçilmez bir içecektir.

Güneydoğu Anadolu'da Alışveriş

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde alışveriş yapmak, yöresel ürünleri ve el sanatlarını keşfetmek için harika fırsatlar sunar.

Bölgedeki illerin her biri kendine has el sanatları ile öne çıkar. Gaziantep'te bakır işlemeciliği ve yöresel kutnu kumaşı, Şanlıurfa'da yöresel kıyafet ve takılar, Mardin'de telkari ve taş işlemeciliği ilgi çekicidir. Bu el sanatlarını yöreye özgü dükkanlarda bulabilirsiniz.

Bölgenin yöresel lezzetlerinden tatmak için bakliyat, baharat, pekmez, reçel gibi gıda ürünleri mükemmel hediyeliklerdir. Nar ekşisi, isot biberi, kaymaklı lokum gibi özel lezzetleri alabilirsiniz. Ayrıca el dokuması kilim, cicim gibi yöresel dokumalar da popüler hediyelikler arasındadır.

Alışveriş sırasında pazarları gezmeyi ihmal etmeyin. Burada yerel halkın ürettiği doğal ve organik ürünleri uygun fiyatlarla bulabilirsiniz. Meyve, sebze, bakliyat, baharat gibi birçok ürün tezgahlarda sizi bekliyor olacak.

Güneydoğu Anadolu Festivalleri

Güneydoğu Anadolu Bölgesi, yıl boyunca birbirinden renkli festivallere ev sahipliği yapmaktadır. Bu festivaller bölgenin zengin kültürünü yansıtır ve ziyaretçilere eğlenceli deneyimler sunar.

• Şanlıurfa'da her yıl temmuz ayında düzenlenen ve UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras listesinde yer alan Göbeklitepe Panayırı, bölgenin tarihine ışık tutan Göbeklitepe ören yerinde kutlanır. Burada yöresel yemekler tadılır, halk oyunları izlenir.

• Diyarbakır'da her yıl haziran ayında düzenlenen Uluslararası Diyarbakır Kültür ve Sanat Festivali, şehrin tarihi surları içinde gerçekleşir. Müzik, tiyatro, söyleşi gibi etkinliklerin yanı sıra yöresel el sanatları sergileri ve atölye çalışmaları da festival kapsamındadır.

• Mardin'de haziran ayında düzenlenen Uluslararası Mardin Müzik Festivali, kentin tarihi dokusu içinde gerçekleşen konserlere ev sahipliği yapar. Festivalde yerel enstrümanların yanı sıra dünya müziği de dinleyicilerle buluşur.

• Şanlıurfa'da her yıl eylül ayında düzenlenen Uluslararası Güneydoğu Anadolu Göçebe Kültür ve Sanat Festivali, bölgedeki göçebe kültürünü yaşatmayı amaçlar. Festivalde atlı cirit gösterileri, halk oyunları, yöresel yemekler sergilenir.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde düzenlenen bu festivaller, bölgenin zengin tarihini, kültürünü ve gastronomisini keşfetmek isteyenler için eşsiz fırsatlar sunmaktadır.

Güneydoğu Anadolu Konaklama

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde konaklamak için çeşitli seçenekler mevcuttur.

Güneydoğu Otelleri

Bölgedeki büyük şehirlerde ve turistik yerlerde birçok farklı seviyede otel bulunmaktadır. Lüks otellerden butik otellere, zincir otellerden yerel işletmelere kadar geniş bir yelpazede otel seçeneği vardır. Özellikle Şanlıurfa, Mardin, Gaziantep, Diyarbakır gibi şehirlerde kaliteli oteller mevcuttur.

Güneydoğu Pansiyonları

Küçük yerleşim yerlerinde ve köylerde pansiyonlar yaygındır. Geleneksel mimaride inşa edilmiş, aile işletmesi pansiyonlar konaklama için iyi seçeneklerdir. Samimi bir ortam, ev yapımı yemekler ve güler yüzlü hizmet pansiyonların avantajları arasındadır.

Güneydoğu Kamp Alanları

Doğaseverler için bölgede birçok kamp alanı bulunmaktadır. Nemrut Dağı, Karacadağ, Hazar Gölü çevresinde kamp kurmak mümkündür. Çadır, karavan gibi kamp ekipmanları ile konaklamak doğayla başbaşa kalmak isteyenler için idealdir.

Güneydoğu'da konaklama için bu üç ana seçenek dışında hosteller, butik oteller, köy evleri gibi alternatifler de değerlendirilebilir.

Güneydoğu'ya Ulaşım

Güneydoğu Anadolu'ya ulaşım oldukça kolaydır. Birçok seçenek mevcuttur:

Uçak: Bölgedeki ana havaalanları Şanlıurfa GAP, Gaziantep Oğuzeli, Diyarbakır ve Mardin havaalanlarıdır. İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerden bu havaalanlarına direkt uçuşlar bulunur. Fiyatlar mevsimlere göre değişiklik gösterse de genelde makul düzeydedir. Erken rezervasyon avantajından faydalanabilirsiniz.

Otobüs: Otobüsle ulaşım hem ekonomik hem de rahattır. İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerden bölgeye düzenli seferler vardır. Yolculuk süreleri uzun olsa da, otobüs firmaları konforlu ve lüks seçenekler sunmaktadır. Rezervasyon yaparak indirimli bilet alabilirsiniz.

Tren: Tren yolculuğu manzaralı ve keyifli olsa da, Güneydoğu'ya trenle ulaşım sınırlıdır. Sadece Gaziantep'e direkt tren seferleri bulunmaktadır. Diğer şehirlere ulaşım aktarmalıdır. Tren biletleri ucuz olsa da sefer sayısı azdır. Erken rezervasyon önerilir.

Ulaşım planınızı önceden yapmanız, biletlerinizi erken almanız maliyet ve zaman tasarrufu sağlayacaktır.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne Ne Zaman Gidilmeli?

Güneydoğu Anadolu bölgesi  yaz aylarında çok yüksek sıcaklıkların görüldüğü bir destinasyondur. Dolayısıyla bizim önerimiz, imkânınız varsa Güneydoğu’ya turizm amaçlı seyahatlerinizi yaz aylarına denk getirmemeniz. Özellikle yaşlı ya da çocuklar yahut sıcağa hassas kişilerle seyahat edecekseniz sonbahar ve ilkbahar ayları Güneydoğu gezisi için ideal olacaktır.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin En Ünlü Yemekleri

Güneydoğu Anadolu bölgesi gezilecek yerler arasında saydığımız illerin her biri leziz yiyecekler sunan mutfak kültürüne sahip. Gaziantep baklava başta olmak üzere küşleme, beyran çorbası ve nohut dürüm gibi lezzetlerle ön plana çıkıyor. Ayrıca Gaziantep’te menengiç kahvesi içmenizi tavsiye ederiz. Şanlıurfa kebabı ve çiğ köfte ile kalmayıp haşhaş kebabı ve keme ile de göz dolduruyor. Şanlıurfa’ya gelmişken ciğer ve lahmacun yemeden dönmek de olmaz elbette. Şanlıurfa şıllık tatlısı ise adını duyanları şaşırtan bir lezzet. Diyarbakır burma kadayıf ile damak çatlatmaya aday bir lezzet sunuyor. Bunun yanı sıra Diyarbakır’da ne yenir diye soranlar için Diyarbakır çöreği ve mumbar dolması yemeklerinin mutlaka denenmesi gerektiğini söylemek gerekir. Mardin ise genadir çorbası, kibbe dolması, lebeniye çorbası ve sembusek gibi tatlarla adından söz ettiriyor. Adıyaman’da yenilecek yemekler arasında çiğ köfte, meyir çorbası, dövmeç kebabı ve besni tavayı sayabiliriz. Kilis’te kübbülmüşviyye, teşrübe ve silkmeyi deneyebilirsiniz. Siirt perde pilavı ve büryan kebabı dillere destan olmuş lezzetler. Bunların yanı sıra kitel ve kiftel leben ile aside tatlısı Siirt’teyseniz deneyebileceğiniz gıdalardan. Son olarak kaburga dolması ve mumbar dolması Batman’da tatmanız gereken lezzetlerden.