Muğla'nın Milas ilçesine bağlı Kıyıkışlacık mahallesinde yer alan İason, üç tarafı denizle çevrili bir yarımada üzerinde kurulmuş olan antik bir yerleşim. 5 bin yıllık tarihi ile Türkiye'nin en önemli arkeolojik alanlarından birini oluşturuyor. Milas’ın merkezine sadece 26 kilometre uzaklıkta bulunan ören yerinde, M.Ö. 3000’lere uzanan izleri görmek mümkün.
Mitolojiye göre, İasos, Argos'tan gelen kolonistler tarafından kurulmuş. Binlerce yıl öncesinden günümüze kadar ulaşmayı başaran yapıların arasında en dikkat çeken kalıntılar, M.Ö. 2000’lerden kalan Bronz Çağı duvarları. Jeolojik hareketler sebebiyle zamanla adadan yarımadaya dönüşen İasos, dönemin en önemli stratejik liman merkezlerinden biri haline gelmiş. İlerleyen süreçte de kente çok sayıda ve çeşitli yapılar inşa edilmiş. Örneğin, agoranın güneybatı köşesinde yükselen bouleuterion, yani kent meclisi binası, M.Ö 4. yüzyılda yaptırılmış muhteşem bir yapı. Renkli mermer döşemesi ve aslan ayağı şeklindeki zarif basamaklarıyla ziyaretçileri kendine hayran bırakıyor. Üç çeyrek daire şeklinde düzenlenen oturma sıraları, antik dönem mimari ustalığının mükemmel bir örneği. İasos Antik Kenti’nden yaklaşık 1 kilometre uzaklıkta bulunan ve Saat Kulesi olarak da bilinen Roma mezar anıtı ise M.S. 2. yüzyıla ait etkileyici mimari örneklerden biri. Üst üste iki odadan oluşan ve küçük bir kubbe ile örtülü olan bu yapı, dönemin mezar mimarisini yansıtıyor.
İasos'un ev sahipliği yaptığı en ilginç bölümlerden biri, Balık Pazarı olarak adlandırılan alan. İlk etapta balık pazarı olarak kullanıldığı düşünülse de, yapılan araştırmalar bu alanın Roma döneminden kalan mezarlar olduğunu ortaya çıkarmış. 1995 yılında restore edilerek Açık Hava Müzesi olarak ziyarete açılan yapı, dörtgen bir alanın ortasındaki tapınak biçimli mezar ve çevresindeki kemerli revaklardan oluşuyor.
1960 yılından beri kazı çalışmalarına ev sahipliği yapan İasos Antik Kenti, haftanın her günü 08:30 ile 17:00 saatleri arasında ziyarete açık. Henüz ören yeri olarak düzenlenmediği için, girişler de tamamen ücretsiz.