İstanbul’un Anadolu yakasındaki ilk, ülkemizdeki ise altıncı opera binası olma unvanını taşıyan Süreyya Operası, Kadıköy’ün en görkemli tarihi binalarından biri. Bahariye Caddesi'nin en şık köşesinde ve Osmanağa Mahallesi sınırları içinde bulunan tarihi opera, Süreyya İlmen Paşa’nın 1924 yılından beri hayalini kurduğu bir projenin ürünü. Amacına kavuşması yaklaşık 80 yıl sürmüş olsa da, günümüzde gururla işlevini sürdürüyor.
Tarihi Süreyya Operası, ilk olarak Süreyya İlmen Paşa tarafından Kadıköy'ün kültürel hayatını zenginleştirmek için opera, tiyatro ve balo salonu olarak tasarlanarak inşa ettirilmiş. Paşa, yapının planlarını Avrupa’daki ünlü tiyatroları gezdikten sonra özenle oluşturmuş. Örneğin, fuayeyi Paris'teki Champs-Élysées Tiyatrosu'ndan, iç tasarımı ise Alman tiyatrolarından esinlenerek planlamış. Opera binası 1927 yılında büyük bir törenle açılmış açılmasına ama sahne bölümü ne yazık ki tamamlanamamış. Üstelik o dönemde opera yapacak yeterli sanatçı da bulunamamış.
Hal böyle olunca, Süreyya Operası mecburen Süreyya Sineması’na dönüşmüş. Yıllar içinde Kadıköylülerin hafızalarında da hep sinema ve düğün/nişan alanı olarak kalmış. 2005 yılında Kadıköy Belediyesi’nin 49 yıllığına kiraladığı yapı, büyük bir dönüşüme girmiş. Yapısal güçlendirme çalışmalarından sonra orkestra çukuru genişletilmiş, modern sahne donanımları kurulmuş, tavan freskleri uzmanlar tarafından titizlikle restore edilmiş, İhsan Özsoy'un kabartma heykelleri temizlenmiş. Böylece ortaya yeniden görkemli bir opera binası çıkmış. 27 Ekim 2007'de Ahmed Adnan Saygun'un Yunus Emre Oratoryosu ile açılan Süreyya Operası, o gün bugündür İstanbul'un kültür hayatının vazgeçilmez mekanlarından. İstanbul Devlet Opera ve Balesi'nin düzenli temsillerinin yanı sıra oda müziği konserleri ve festival etkinlikleri de burada gerçekleştiriliyor.
Binanın dönemin Avrupa mimarisini yansıtan zengin dekorasyonu özellikle dikkat çekici. Figürlü rölyefler, altın yaldızlı süslemeler ve freskler, ziyaretçileri bambaşka bir atmosfere taşıyor. Üst kattaki 500 kişilik balo salonu da yapının görkemini artıran detaylardan biri.
