Bursa’nın Mudanya ilçesine bağlı Tirilye, küçük ama tarihle yoğrulmuş bir yerleşim yeri. Neredeyse her bir sokağında asırlık binalarla karşılaşabiliyor, burada geçmişte yaşamış olan Rum nüfusun izlerini takip edebiliyorsunuz. Bu sevimli beldenin en sahipliği yaptığı en önemli tarihi yapılardan biri olan Taş Mektep de bir asırdan uzun zamanı devirmiş durumda.
Taş Mektep, 1904 ile 1909 yılları arasında Chirisostomos tarafından inşa ettirilmiş. Chirisostomos, Tirilye’de dünyaya geldikten sonra eğitim almak için Yunanistan’a gitmiş ve metropolit unvanıyla yeniden ülkemize dönüş yapmış. İnşa ettirdiği bu görkemli bina da Neoklasik üslubun göz alıcı örneklerinden biri. Mübadele sonrasında Rum nüfus gitgide azalınca, ilk olarak 1924 senesinde yetim çocukların eğitim aldığı Darü’l-eytam Okulu’na dönüştürülmüş. 1986’ya kadar bu işlevini sürdürdükten sonra 1989’da tamamen terk edilmiş. Bu dönemde binanın eskimesi sebebiyle içinde ağır hasarlar da tespit edilmiş. Böylelikle atıl halde kalmış ve yıllar boyu yeniden hayata döndürülmeyi beklemiş.
Taş Mektep’in eski görkemine kavuşması için tam 34 yıl geçti. Mudanya Belediyesi’nin üç yıl süren hummalı çalışmaları sayesinde restore edilen ve kent müzesine dönüştürülen yapı, artık kültürel etkinliklerin aranan adresi. 7’den 70’e her yaştan kişinin eğitim alabileceği ve kendini ifade edebileceği merkez, elbette Mudanya’nın tarihi mirasına da odaklanıyor. Örneğin, 2024-2025 sezonunda felsefe buluşmalarına ev sahipliği yaptı. Güncel etkinlik takvimi kurumun sosyal medya hesapları üzerinden paylaşılıyor.
Aslına uygun şekilde restore edilmesi sayesinde, Taş Mektep’in görkemli mirasını hâlen hissedebiliyorsunuz. Ancak hafta sonları ziyarete kapalı, hafta içi de idari izin dönemlerinde geçici olarak kapanabiliyor. Ziyaret öncesinde güncel bilgilere göz atmanızı tavsiye ederiz.