Bursa’nın merkezine 10 kilometre uzaklıkta olan Cumalıkızık, Yıldırım ilçesine bağlı güzeller güzeli bir köy. İlçe merkezine olan uzaklığı ise yalnızca 3 kilometre ve bu sayede ulaşımı da oldukça kolay. 700 seneyi aşkın tarihçesi, Uludağ’ın eteklerine yayılan ayrıcalıklı konumu, ünlü kahvaltı mekanları ve tarihi evleriyle 2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmeye bile hak kazandı. Eğer buram buram tarih kokan ve doğayla iç içe yerleşim yerlerini keşfetmekten keyif alıyorsanız, bizce Cumalıkızık’ı siz de çok sevebilirsiniz.
Cumalıkızık, Uludağ eteklerine dağılmış olan ve isimlerinde “Kızık” sözcüğü geçen 5 köyden biri. Kuruluşu 1300’lü yıllara rastlıyor. Onu diğer köylerden ayıran en önemli özelliği ise tarihi dokusunun günümüze kadar çok başarılı bir şekilde korunmuş olması. İsminin, Kızık köyleri sakinlerinin geçmişte cuma namazını kılmak için burayı tercih etmesinden geldiği düşünülüyor. Ancak Osman Gazi’nin köyü bir cuma günü kurduğu için bu ismin seçildiğine dair söylentiler de var.
Konar göçer bir yaşam süren Oğuz Türkleri, “Kızık” olarak adlandırılıyor. Moğol saldırıları başlayınca Orta Asya’dan göçerek farklı yerlere yerleşmişler. 1300’lerin başlarında Bursa’ya da gelmişler, ki bu hareketin merkezlerinden biri Cumalıkızık Köyü olmuş. Bu sebeple de köyün, Osmanlı Devleti’nin kuruluşunda önemli rol oynadığı düşünülüyor.
Genellikle üç katlı tarihi evlerle karşılaşacağınız Cumalıkızık’ta, sokaklar adeta birer yağlı boya tablosu gibi. Rengarenk evler, daracık sokaklar, çatılardan sarkan mis kokulu çiçekler ve tarihi bir cami hayal edin. Sizce de dönem dizisi seti gibi değil mi? Yapımcılar da böyle düşünmüş olacak ki, Cumalıkızık’ta bugüne dek birçok farklı yapım çekildi. Köydeki en önemli tarihi yapıları cami, çeşme ve köy meydanındaki Cumalıkızık Etnografya Müzesi oluşturuyor. Ancak zaten köyün neredeyse her bir evi de tarihi yapı niteliğini taşıyor.
Uludağ’ın bereketi sayesinde, Cumalıkızık yemyeşil bir görünüme sahip. Hem Bursa hem İstanbul sakinleri tarafından genellikle hafta sonu kahvaltıları için ziyaret ediliyor. Fakat bu konuda gördüğü talep epey fazla, eğer siz de Cumalıkızık’ta kahvaltı keyfi yapmak isterseniz, seçtiğiniz mekanda önceden rezervasyon yaptırmanızı ya da köye mümkün olduğunca erken saatte gelmenizi tavsiye ederiz.