Giresun’un turistik açıdan en gözde duraklarından biri olan Giresun Kalesi, Topal Osman Ağa Anıt Mezarı’na da ev sahipliği yapıyor. Halk arasında Osmanağa Kabri olarak da adlandırılan anıt mezar, Milli Mücadele kahramanı Topal Osman Ağa’nın gelecek nesillere de tanıtılması ve usulünce anılması açısından büyük önem taşıyor.
1883 yılında Giresun’da dünyaya gelen Osman Ağa, daha gençlik yılarındayken zekası ve azmi sayesinde yakın çevresinde “ağa” olarak anılmaya başlanmış. 1912 yılında çıkan Balkan Savaşı’na, ailesi askere gitmemesi için gerekli ücreti ödemesine rağmen gönüllü olarak katılmış. Bu savaşta da sağ dizine isabet eden bir şarapnel parçasıyla gazi olmuş, aldığı yara sebebiyle dizini kıramadığı için de “Topal” lakabıyla anılmaya başlanmış.
I. Dünya Savaşı başladığında Giresun’a giren Pontus Çeteleri’nin karşısına tüm azmiyle dikilen Osman Ağa, ilerleyen süreçte Teşkilat-ı Mahsusa’nın çatısı altında Doğu cephesinde de çarpışmış. Ekim Devrimi’nin ardından Harşit’e çekilen Rusların ardından Batum’a girmiş. Rumların astığı Kızılhaç ve Pontus bayraklarını bizzat kendisi indirtmiş. 12 ve 13 Temmuz 1919 tarihlerinde de Mavridi Köşkü baskınına liderlik etmiş. Milli Mücadele yıllarında Mustafa Kemal Paşa ile görüşmüş, ardından da silah arkadaşlarıyla birlikte TBMM Riyaset-i Celile Muhafız Bölüğü’nün ilk mangasını oluşturan Giresunlu Uşaklar’a katılmış.
Osman Ağa’ya kırmızı şeritli İstiklal Madalyası, Sakarya Savaşı’nda 47. Alay Mangal Tepe taarruzunu başarıyla yönetmesi neticesinde verilmiş. Velhasıl, Osman Ağa Giresun’un Milli Mücadele yıllarındaki en önemli kahramanlarından biri. Kurtuluş Savaşı sona erdikten sonra da kente önemli hizmetlerde bulunmuş, hatta şehre ilk otomobili de kendisi getirmiş. Osmaniye İşçi Ocağı’nı da bizzat kurmuş. 1923 yılında hayatını kaybetmesinden iki yıl sonra, Mustafa Kemal Paşa’nın emriyle naaşı Giresun Kalesi’nin en güzel yerlerinden birine nakledilmiş. Osman Ağa, buraya inşa edilmiş olan anıt mezarın başında her yıl dualarla anılıyor.
