Ankara’nın Yenimahalle ilçesine bağlı Beştepe semtinde yer alan Devlet Mezarlığı Müzesi, 2549 sayılı kanunla 30 Ağustos 1988 tarihinde kurulmuş. Açılışı devlet töreniyle gerçekleştirilen yapı, Cumhuriyet’imizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün silah arkadaşları olan Kurtuluş Savaşı komutanların defnedilmesi amacıyla kente kazandırılmış bir müze. 2006 yılının 8 Kasım gününde kanun hükmünde değişiklik yapılması sonucunda, Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanlarının ve Başbakanların defin işlemlerinin de Devlet Mezarlığı’nda gerçekleştirilmesine karar verilmiş. Ücretsiz şekilde gezilebilen Devlet Mezarlığı Müzesi, giriş ve alt kat olmak üzere iki farklı bölümden oluşuyor.
Devlet Mezarlığı Müzesi’nin üst katında, yani giriş bölümünde Kurtuluş Savaşı’nın kahraman komutanlarının şahsi eşyaları, belgeleri ve resimleri sergileniyor. Hediyelik eşya standı ve resim sergisi bölümleri de sizi yine bu katta karşılıyor. Alt kat salonunda ise ağırlıklı olarak Cumhurbaşkanlarına ait resimler, eşyalar ve belgeler mevcut. Ziyaretçiler, bu katta Devlet Büyükleri Anıt Mezarlığı’na defnedilmiş Cumhurbaşkanlarının ve Kurtuluş Savaşı komutanlarının biyografileri hakkında bilgi edinebiliyor. Ayrıca, burada Kurtuluş Savaşı’nı konu alan film gösterimleri de düzenleniyor. Devlet Büyükleri Anıt Mezarlığı’nın inşası sırasında, Atatürk’ün emriyle 1931 yılında inşa edilmiş olan Karadeniz Havuzu da yenileme çalışmasından geçirilmiş. Müzenin ziyaretçileri, Karadeniz Havuzu’nun çevresinde yer alan ve yenilenen dinlenme alanlarından yararlanabiliyor. Cumhuriyet Tarihi Yolu’nda ise 19 Mayıs 1919’dan Cumhuriyet’in kuruluşuna dek olan süreç; simgelerle ve heykellerle canlandırılıyor.
